Wat is een Material Transfer Agreement (MTA)

De afkorting MTA staat voor Material Transfer Agreement. Het is een wettelijk contract dat wordt gebruikt bij de overdracht van onderzoeksmateriaal tussen twee partijen, zoals universiteiten of onderzoeksinstellingen. Er bestaat ook een dergelijk document voor de overdracht van data (de DTA) of een combinatie van beide (de MDTA). In veel gevallen vallen de overgedragen materialen onder intellectuele eigendomsrechten, zoals patenten en auteursrechten. Een MTA schetst de voorwaarden op basis waarvan de overdracht plaatsvindt, inclusief de rechten en plichten van de betrokken partijen. En het regelt de eventuele beperkingen op het gebruik of de verspreiding van de materialen.

Het gebruik van een MTA kan om verschillende redenen belangrijk zijn. Ten eerste helpt het om de intellectuele eigendomsrechten van de betrokken partijen te beschermen door het eigendom en het toegestane gebruik van de materialen te verduidelijken. Ten tweede kan het onbedoeld of ongeoorloofd gebruik van de materialen helpen voorkomen. Ten derde kan het helpen ervoor te zorgen dat de materialen op een verantwoorde en ethische manier worden gebruikt.

MTA's worden veel gebruikt in de Life Sciences. Biologische of lichaamseigen materialen die met behulp van een MTA worden overgedragen zijn bijvoorbeeld cellijnen, zelf ontwikkelde kweekvloeistoffen, reagentia, antilichamen, biopten, een diermodel, een database met DNA-sequenties of een AI-algoritme.

Een MTA is dus een contract waarin wordt vastgelegd dat de ene partij onderzoek mag doen met behulp van de materialen van een andere partij. Deze overeenkomsten bieden een manier om de intellectuele eigendomsrechten van de eigenaren van een uitvinding te beschermen en tegelijkertijd het delen van gegevens en materiaal door onderzoekers te bevorderen. Want we willen natuurlijk allemaal dat de wetenschap verder komt maar we willen ook onze uitvindingen beschermen.

Dit is in principe natuurlijk een goede zaak. Toch hebben MTA's bij sommige onderzoekers en instellingen een slechte reputatie omdat ze veel te ingewikkeld zijn en in feite onderzoek zouden belemmeren. Desalniettemin zijn MTA's belangrijk voor het definiëren van de rechten, verantwoordelijkheden en plichten van de partijen met betrekking tot het samenwerken van onderzoeksgroepen en moeten ze zorgvuldig worden opgesteld, met name waar het gaat over eigendom van intellectuele-eigendomsrechten die betrokken zijn bij de overgedragen materialen.

Hoewel het proces van onderhandelen over en ondertekenen van een MTA enige tijd en moeite zal kosten, wordt het over het algemeen als een noodzakelijke stap beschouwd om de belangen van alle betrokken partijen te beschermen. Het is belangrijk om de voorwaarden van de MTA zorgvuldig door te nemen en erover te onderhandelen om er zeker van te zijn dat ze acceptabel zijn en niet in strijd zijn met je onderzoeksdoelen. Dus niet zomaar even tekenen omdat mijn College van Bestuur dat nou eenmaal graag wil. Als je je zorgen maakt over de impact van de MTA op de planning van je onderzoek, kan het nuttig zijn om deze zorgen met de andere betrokken partij te bespreken en vooruit te plannen om eventuele noodzakelijke onderhandelingen of herzieningen mogelijk te maken. Als je de tijd neemt om de overdracht van onderzoeksmateriaal goed te documenteren en te beschermen, kunt je er op de lange termijn voor zorgen dat uw onderzoek op een verantwoorde en ethische manier wordt uitgevoerd en kunnen juridische of ethische problemen in de toekomst worden voorkomen.

De MTA schetst duidelijk de algemene voorwaarden van de overdracht, inclusief eventuele beperkingen op het gebruik of de distributie van de materialen. Het kan ook eventuele licentie- of eigendomsregelingen specificeren voor intellectueel eigendom in verband met de materialen. Door zo het eigendomsrecht en het toegestane gebruik van de materialen te verduidelijken, helpt de MTA de intellectuele eigendomsrechten van de betrokken partijen te beschermen.

Daarnaast kan het zo zijn dat de MTA bepaalde bepalingen bevat met betrekking tot het gebruik van de materialen in onderzoek of commerciële toepassingen. Het kan bijvoorbeeld vereisen dat resulterende publicaties of uitvindingen worden beschreven in relatie tot de oorspronkelijke bron van de materialen. De verstrekkers van de materialen moeten bijvoorbeeld expliciet worden genoemd. Dit draagt er dan toe bij dat dat de betrokken partijen de juiste erkenning krijgen voor hun bijdrage aan het onderzoek.

Over het algemeen is de MTA dus een belangrijk juridisch contract dat helpt bij het definiëren en beschermen van de intellectuele eigendomsrechten die verband houden met de overdracht van onderzoeksmateriaal. Het is belangrijk voor onderzoekers om de voorwaarden van de MTA zorgvuldig door te nemen en erover te onderhandelen om ervoor te zorgen dat hun rechten en belangen worden beschermd.

Wat staat er in een MTA?

Ongeacht de lengte en complexiteit bevatten de meeste MTA’s vaak een of meer van de volgende bepalingen:

• Een preambule;
• De definities;
• Een beschrijving van het gebruik van de materialen;
• Wat is vertrouwelijke informatie en hoe moet hiermee worden omgegaan. Echter, het kan ook heel goed dat dit wordt vastgelegd in een afzonderlijke geheimhoudingsovereenkomst);
• Garantiebepalingen;
• Welke Intellectuele Eigendomsrechten zijn van toepassing;
• Aansprakelijkheid en/of vrijwaring bepalingen;
• Publicatierechten;
• Wat is het toepasselijk recht
• Wanneer wordt de overeenkomst beëindigd;
• De handtekeningen. Let op dat de MTA wordt getekend door een daartoe bevoegd persoon, bijvoorbeeld de decaan of een onderzoeksdirecteur. Teken vooral niet snel even zelf omdat je haast hebt met je onderzoek.
• Eventuele figuren en andere bijlagen.

Sommige van deze clausules zijn relatief standaard in een MTA, terwijl andere aanzienlijk kunnen verschillen. Dit is natuurlijk afhankelijk van de specifieke situatie.

Het opstellen en tekenen van een MTA is dus niet wettelijk verplicht bij het uitwisselen van onderzoeksmateriaal maar het is een goed gebruik en kan de nodige problemen in de toekomst voorkomen. Het belang van het opstellen van een MTA, waarin afspraken over verstrekking en gebruik wordt vastgelegd wanneer lichaamsmaterialen en/of data worden verstrekt aan andere onderzoekers, is ook onderkent en opgenomen in norm 5.7.8 van de Gedragscode Gezondheidsonderzoek. Meer informatie hierover kan worden gevonden op de website hierover van de gezamenlijke opstellers.

Om het delen van gegevens en/of lichaamsmaterialen voor gezondheidsonderzoek binnen de Europese Unie te vergemakkelijken, hebben de UMCs in onderling overleg MTA, DTA en MDTA templates opgesteld. Deze zijn in pdf en Word format te vinden op de site van de initiatiefnemers en ze zijn vrij te downloaden en te gebruiken.