Wereldwijd patent aanvragen: de PCT-route

Een patent is een recht op de commerciële exploitatie van een uitvinding in een bepaald land. Patenten worden dus per land verleend. En een uitvinder die patent wil aanvragen op een vinding moet ten eerste nadenken over de landen waar het patent geldig zou moeten zijn. Het is het eenvoudigst en goedkoopst om alleen patent aan te vragen in Nederland maar een werelduitvinding verdient het toch ook om wereldwijd patent op aan te vragen.

Gelukkig zijn er internationale procedures die de aanvraag en toekenning van een patent in verschillende landen tegelijk regelen. De belangrijkste daarvan is de Patent Cooperation Treaty (PCT). Dit is een verdrag wat ook door Nederland is ondertekend en op basis waarvan in een keer in meer dan 150 landen een patent wordt geregistreerd. Hierdoor is de vinding voorlopig beschermd in al die landen. Na de registratie volgt de beoordelingsprocedure en wanneer de aanvraag wordt goedgekeurd moet de uitvinder kiezen in welke landen hij of zij het patent echt wil doorzetten. En dan gaat de teller pas echt lopen want voor elk gekozen land worden behandel- en procedurekosten in rekening gebracht.

Maximaal 18 maanden na indiening van de aanvraag wordt deze gepubliceerd. Vervolgens moet de indiener na maximaal 30 maanden kiezen in welke landen het patent daadwerkelijk wordt doorgezet. Want de PCT-procedure zelf leidt niet tot de verlening van een patent. De daadwerkelijke verlening van het patent moet nog in alle landen afzonderlijk plaatsvinden.

Patent aanvragen via de PCT-route

Een patent aanvragen via de PCT-route kan op drie manieren:

• Via het Octrooicentrum Nederland wat onderdeel uitmaakt van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO);
• Via het Europees Octrooi Bureau (de EOB);
• Of rechtstreeks via het World Intellectual Property Organization (de WIPO). Dit is de uitvoerende organisatie van het PCT-verdrag. Als de aanvraag wordt ingediend bij het Octrooicentrum Nederland of bij de EOB sturen die deze trouwens ook door naar het WIPO.

Evenals bij de aanvraag voor een Nederlands patent moet er in de PCT-route vervolgens ook een onderzoek worden uitgevoerd naar de stand der techniek. Hieruit zal blijken of de uitvinding wel nieuw is.

Een dergelijk onderzoek naar de nieuwheid en patenteerbaarheid kan natuurlijk niet door iedereen worden gedaan en moet daarom worden uitgevoerd door een zogenaamde International Search Authority. Voor aanvragen uit Nederland is dit het EOB. Als er sprake is van een internationaal nieuwheidsonderzoek dat al eerder was uitgevoerd in het kader van een Nederlandse patentaanvraag dan kan deze worden gebruikt. Met de goedkopere versie (een alleen op Nederland gericht nieuwheidsonderzoek) kan dat niet.

Nadat het onderzoek klaar is en het nieuwheidsrapport is verschenen moet de aanvrager beslissen in welke landen hij of zij de aanvraag wil doorzetten. Op basis hiervan wordt de internationale aanvraag opgesplitst naar aanvragen in de landen die zijn aangewezen. En dan beginnen in al die landen afzonderlijk de procedures voor beoordeling en verlening van het patent.

Het voordeel van de PCT-route is dat een aanvrager dus pas na 30 maanden een definitieve landenkeuze hoeft te maken en tot die tijd toe kan met een relatief geringe investering. Pas daarna begint de teller in de alle afzonderlijke landen te tikken.

De kosten van een PCT-aanvraag

De kosten voor het aanvragen en handhaven van een patent in diverse landen kan behoorlijk oplopen. Door gebruik te maken van de PCT-route is het mogelijk om de kosten nog enigszins te ontlopen maar reken voor een aanvraag die wordt opgesteld door een octrooigemachtigde en het doorlopen van de PCT-procedure toch wel 10.000 Euro tot 15.000 Euro.

En daarna begint de teller te lopen voor de diverse landenprocedures. Want per land moet er meestal betaald worden voor indiening, het onderzoek, de toetsing en de verlening van een patent. Want elk land mag de hele procedure van nieuwheidsonderzoek en toetsing nog weer over doen als ze dat willen. De aanvrager hoopt natuurlijk dat het desbetreffende land de uitkomsten van het nieuwheidsonderoek van de PCT-examiner overneemt maar dat gebeurt niet altijd.

Houd ook rekening met vertaalkosten wanneer landen een aanvraag in het Engels niet accepteren. Als vervolgens het patent is verleend moet per land ook een zeker jaarlijks bedrag neergeteld worden voor het in stand houden van het patent. De hoogte van deze landentarieven is per land verschillend en het bedrag wordt meestal hoger in de loop der jaren. De kosten voor het in stand houden van het patent van jaar drie tot vijf vallen vaak nog wel mee maar kan het behoorlijk oplopen in de jaren zestien tot twintig na indiening van een aanvraag.