Innovatie subsidie aanvragen voor je idee of uitvinding

Innovatie subsidie helpt bij de (verdere) ontwikkeling van je uitvinding

Subsidies
Innnovatie subsidie aanvragen

Innovatie subsidie aanvragen kan een enorme impuls geven aan de verdere ontwikkeling van je idee, innovatie of uitvinding. Als je een goed idee hebt voor een innovatief product of je hebt een uitvinding gedaan en je denkt aan het starten van een eigen bedrijf, dan is de Nederlandse overheid graag bereid je te ondersteunen. Om de kenniseconomie te ontwikkelen en te stimuleren, Nederland internationaal gezien meer concurrerend te maken en om voor nieuwe ideeën het gat naar de markt te verkleinen ondersteunt de overheid de ontwikkeling van goede ideeën met subsidies.

Innovatie Subsidie Aanvragen

Er zijn in Nederland letterlijk duizenden subsidieregelingen die elke hun eigen doelgroep, doelstellingen en voorwaarden kennen. Naast de vele regelingen op sociaal gebied (integratie, participatie en sociale cohesie) is er voor bijna alles wat maar enigszins te maken heeft met wetenschap, technologie en de vermarkting van innovatieve kennis een subsidieprogramma. Met name subsidieprogramma's op het gebied van technologische innovatie, duurzaamheid, energiebesparing, bescherming van het milieu en gezondheid zijn ruim vertegenwoordigd. Dit heeft te maken met de visie van de overheid op het Nederland van de toekomst waarbij zaken als gezond, duurzaam, groen en de kenniseconomie hoog in het vaandel staan. Voor de meest uiteenlopende onderwerpen is er wel een regeling: innovatie en ontwikkeling in het kader van energiebesparing, milieuvriendelijke producten, gezond werk, gezond oud worden, (internationale) netwerkvorming tussen bedrijven en instellingen, enzovoorts. Al die regelingen veranderen voortdurend en er komen steeds nieuwe bij en andere worden gestopt. Kortom, Nederland subsidieland is complex en dynamisch en het is een sector waar miljarden in om gaan en waarin veel mensen hun dagelijks brood verdienen.

Subsidie aanvragen en uitbetaald krijgen

Om succesvol subsidies aan te vragen en ook daadwerkelijk uitbetaald te krijgen is het zaak om niet alleen de aanvraag maar ook het vervolg zeer serieus te nemen. In de regel is het zo dat een ontvanger van een projectsubsidie verplicht wordt om een deugdelijke projectadministratie bij te houden. Hierin kan de subsidieverstrekker zien hoe lang er aan het project gewerkt is door welke personen en welke kosten er zijn gemaakt. Daarnaast moet de subsidieontvanger zowel inhoudelijk als financieel rapporteren aan de subsidieverstrekker. Na afloop van het project moet er vrijwel altijd voor een bepaalde datum een eindrapportage opgeleverd worden. Dus dit alles kan behoorlijk wat tijd kosten. Het goede nieuws is dat je vaak over deze uren ook subsidie krijgt. In subsidie terminologie heet dat dan dat ook deze kosten subsidiabel zijn. Wees je er van bewust dat subsidie niet alleen geld oplevert maar dat het ook geld gaat kosten. Dit komt omdat een subsidie vrijwel altijd maar een deel van de totale kosten (de projectkosten) vergoedt. Het andere deel betaalt de aanvrager zelf. Dit deel wordt de cofinanciering of ook wel de matching genoemd.

Vergeet ook niet dat dit hele proces de nodige tijd kan kosten. Het is niet ongebruikelijk dat er maanden voorbij gaan voordat het duidelijk is of je de aangevraagde subsidie ook daadwerkelijk toegekend krijgt en de bijbehorende beschikking in huis hebt. Daarna moet het project nog worden uitgevoerd.

Waarom dan al deze moeite? Je zou ook direct op zoek kunnen gaan naar investeerders. Dat wordt echter lastig. Immers, een uitvinding op basis van een innovatieve technologische ontwikkeling naar de markt brengen is nog zo risicovol dat financiers nog niet geïnteresseerd zullen zijn.

Waarom zou je een innovatie subsidie aanvragen? Een investeerder is pas bereid om in jouw innovatieve ideeën te investeren als het risico niet te hoog is. Voor een hoger rendement dan de bank kan bieden wil een investeerder wel meer risico nemen. Dat neemt niet weg dat in het eisenpakket de nodige maatregelen zullen zitten om het risico zoveel mogelijk te beperken. Vaak is echter het risico gewoon te hoog en ben je aangewezen op innovatie subsidies en krediet om je innovatie te realiseren.

De strategie om je kansen op succes te maximaliseren is nu juist zo lang mogelijk wachten met het zoeken van een investeerder en in de tussentijd het risico zoveel mogelijk te beperken. Werk zolang mogelijk zelf aan het idee. Laat bijvoorbeeld al in een zogenaamde "Proof of Concept" studie zien dat je idee werkt. Of maak een werkend prototype.

Nog beter is het om al te laten zien dat je op basis van het idee geld kunt verdienen door in een bepaalde beperkte regio het product in de  markt te zetten (cashflow te genereren). Op deze wijze is aantoonbaar het risico voor een investeerder (en niet in de laatste plaats ook voor jezelf!!) een stuk minder geworden. Op dat moment zal de investeerder ook met minder rendement (aandelen) genoegen moeten nemen. In de praktijk werkt dit vaak ook al zo omdat een investeerder dan vriendelijk aangeeft: "kom maar eens terug als je kunt laten zien dat het werkt". In een heel vroeg stadium zijn investeerders vaak niet geïnteresseerd omdat het risico voor hen nog te hoog is. Het probleem dat er voor een briljant idee niet voldoende geld beschikbaar is om het verder te brengen vanwege het risico wordt ook wel de "innovation gap" of de "valley of death" genoemd. Dit is de reden dat er prachtige technologie bij de universiteiten op de plan blijft liggen en vele goede ideeën van uitvinders niet verder komen dan een eerste proefopstelling op een werkbank.

Subsidie aanvragen en bijkomende effecten

Een subsidie eenvragen doe je hoogstwaarschijnlijk in de eerste instante om het geld. Zo kun je verder met je idee en je ambities verwezenlijken. Maar een toegekende subsidie is meer dan geld alleen. Het geeft ook een zekere status. Een verleende subsidie betekent dat een overheidsorgaan (en de door hen geraadpleegde deskundigen) jouw project positief hebben beoordeeld. Ook kan de verleende subsidie een manier zijn om publiciteit te krijgen voor je project. De subsidie geeft weer toegang tot andere, voor jouw misschien zeer interessante, netwerken.

Innovatie Subsidie komt eerst

Maar je ging natuurlijk niet voor niets langs een investeerder: je hebt immers geld nodig om je innovatie vorm te geven. Een vaak toegepaste strategie is dan om in eerste instantie subsidie aan te vragen. Dit wordt ook wel "gratis geld" genoemd omdat het, bij normale toepassing, niet hoeft te worden terugbetaald. Gratis geld met subsidie bestaat niet maar daarover later meer. Met behulp van de verworven subsidie kun je een begin maken met het vormgeven van je innovatie idee waarbij het doel is om zo snel mogelijk onzekerheden (risico's) te elimineren door cruciale proeven of tests te doen. Bedenk dat je bij elke stap die je doet richting een werkend en verkoopbaar product het idee door jouw toedoen in waarde is toegenomen. Wanneer dan een partij mee wil doen en wil investeren in je idee kun je met recht een groter deel van de koek voor jezelf eisen en is er minder voor de geïnteresseerde partij.

Subsidieland Nederland is nogal complex en laten we daarom eens kijken welke soorten subsidies er zijn op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie. Ook is het handig te weten dat er verschillende soorten subsidieadviseurs zijn. Eerst even over de soorten subsidies.

Veel soorten innovatie subsidies

Hierboven hadden we al genoemd dat er in Nederland vele soorten subsidies zijn. Vooral als het gaat over innovatie, wetenschap en technologie kun je letterlijk kiezen uit vele tientallen soorten subsidies. die tot doel hebben om innovatie te bevorderen en de BV Nederland als kenniseconomie beter op de kaart te zetten. Dit woud aan programma’s en regelingen heeft als nadeel dat je al snel door de bomen het bos niet meer ziet. Om het geheel wat overzichtelijker te maken kun je de subsidies die bedoeld zijn om innovatie te bevorderen indelen naar de doelgroep die de subsidie kan aanvragen. Dit kan je helpen om snel een eerste schifting te maken in alle soorten subsidies.

Subsidie voor onderzoekers van kennisinstellingen

Onderzoekers verbonden aan Universiteiten en Onderzoeksinstituten zijn voor de financiering van hun onderzoek voor een belangrijk deel afhankelijk van subsidies. Dit verschijnsel is begonnen in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Vóór die tijd kregen onderzoekers op basis van hun aanstelling een vast bedrag per jaar om hun onderzoek van te bekostigen. Het onderwerp en de kwaliteit van het onderzoek was de verantwoordelijkheid van de onderzoeker en dit werd uitgelegd in termen van wetenschappelijk vrijheid. Heden ten dage is men van mening dat het de kwaliteit van het onderzoek ten goede komt indien wetenschappers hun gelden verwerven in competitie met andere wetenschappers. Een bijkomend voordeel is dat er ook allerlei voorwaarden verbonden kunnen worden aan de verstrekte subsidie. Dit geldt niet alleen voor de kwaliteit van de aanvraag maar ook voor het onderwerp, het subsidiebedrag, de samenwerking met andere onderzoekers, het bevorderen van het aantal vrouwen in de wetenschap, enzovoort. Zo zijn er gaandeweg naast de subsidies voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek ook subsidieprogramma’s opgestart die bedoeld zijn voor onderzoekers die zelf hun uitvindingen naar de markt brengen door een eigen bedrijf te beginnen naast hun aanstelling bij een universiteit of onderzoeksinstituut.

Subsidie voor innovatieve MKB bedrijven

Om de concurrentiepositie van het Nederlandse MKB te bevorderen zijn er vele soorten subsidies voor MKB bedrijven. Een MKB bedrijf komt voor subsidie in aanmerking wanneer er nieuwe producten en processen worden ontwikkeld, al dan niet in samenwerking met andere bedrijven. Naast deze primaire doelstelling hebben veel subsidieprogramma’s ook nog tot doel om andere zaken te bereiken. Zo zijn er programma’s om de CO2 uitstoot te verminderen, het energieverbruik van het bedrijf te beperken of de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Ook kan het zijn dat er moet worden samengewerkt met een bedrijf of bedrijven aan de andere kant van de landgrens, in Oost-Europa of een ontwikkelingsland.

Subsidie ter bevordering van de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen.

Een voor Nederland kenmerkend probleem is dat de kwaliteit van het onderzoek dat wordt uitgevoerd aan Universiteiten en Onderzoeksinstellingen (nog steeds) van hoge kwaliteit is en internationaal in hoog aanzien staat maar dat de ontwikkelde kennis nauwelijks de markt bereikt. De BV Nederland profiteert op deze wijze onvoldoende van de hier ontwikkelde kennis. Om de zogenaamde kennistransfer van Universiteiten en kennisinstellingen naar het bedrijfsleven te bevorderen zijn veel subsidieprogramma’s er op gericht om in een samenwerkingsverband van een kennisinstelling en een aantal bedrijven niet alleen nieuwe kennis te ontwikkelen maar dit ook “door te geven” aan de bedrijven waarmee wordt samengewerkt. Ook hier zijn vele soorten subsidies beschikbaar, zowel voor MKB bedrijven als ook voor het grote bedrijfsleven.

Subsidie voor Willy Wortel

Opvallend is dat er geen innovatie subsidies zijn voor particulieren met een uitvinding of een goed idee. Althans, de schrijver van deze site kent ze niet. De Nederlandse overheid gelooft er niet zo in dat eenlingen in hun garage als een soort “Willy Wortel” briljante innovaties naar de markt zullen brengen. Het standaardmodel waarin de Nederlandse overheid denkt wanneer het gaat om innovatie subsidies is een MKB onderneming met enkele, tot maximaal 250 werknemers. Om de concurrentiepositie op de (internationale) markt te behouden en het liefst te vergroten is het belangrijk dat deze bedrijven innovatieve producten en processen ontwikkelen. Het is de gedachte dat subsidies dit proces bevorderen. Met dit model van een MKB bedrijf dat nieuwe producten ontwikkelt zijn de meeste subsidieprogramma’s voor bedrijven ontworpen.

WBSO subsidie

Naast deze vele soorten subsidies die een specifieke doelgroep of doelstelling hebben is er ook een generieke maatregel. Dit betreft de zogenaamde WBSO subsidie. In feite is dit niet echt een subsidie maar een korting op de loonbelasting van de onderzoekers uit een bedrijf die werken aan een innovatie.

Subsidieadviseurs

Het is het handig om de verschillende adviseurs te onderscheiden die actief zijn in subsidieland. Er zijn twee soorten subsidieadviseurs. Er zijn subsidieadviseurs die in dienst zijn van de overheid en er zijn subsidieadviseurs die werken op commerciële basis. Wat is het verschil?

Innovatie subsidie aanvragen met hulp van subsidieadviseurs in dienst van de overheid

Ten eerste zijn er de subsidieadviseurs die in dienst zijn van de verschillende overheden. Dit zijn ambtenaren die voor de verschillende overheidsinstanties en uitvoeringsorganen werkzaam zijn om niet alleen de subsidieprogramma's te ontwikkelen maar ook om de subsidies aan de man te brengen. Door de vele subsidieprogramma's, de complexiteit en de onbekendheid van de doelgroep met het programma raakt de pot niet zomaar leeg. Subsidieadviseurs van de overheid proberen op congressen, bijeenkomsten, door het verspreiden van brochures en het opzetten van websites hun regeling bij de doelgroep onder de aandacht te brengen. Daarnaast is het de taak van de adviseur om samen met de aanvrager te bepalen of het project wel past bij zijn of haar regeling. Als de geïnteresseerde besluit om daadwerkelijk een aanvraag te schrijven helpt de adviseur zoveel mogelijk met tips en advies om de aanvraag zo goed mogelijk te laten passen op de voorwaarden van de regeling en de slaagkans zo groot mogelijk te maken. Hij of zij heeft er immers ook alle belang bij dat na afloop van het subsidieprogramma de pot leeg is en er zinvolle projecten zijn uitgevoerd. De diensten van deze subsidieadviseurs zijn gratis. Daar staat tegenover dat ze alleen advies en tips geven en niet zelf aan de aanvraag schrijven. In dit geval is dat het voorrecht van de aanvrager zelf.

Innovatie subsidie aanvragen met hulp van commerciële subsidieadviseurs

Ten tweede zijn er de commerciële subsidieadviseurs die al dan niet verenigd zijn in een subsidieadviesbureau. Deze onderscheiden zich van de bovengenoemde groep van acquisiteurs door het feit dat ze door het geven van subsidieadvies hun geld moeten verdienen. De acquisiteur is in dienst van de overheid en is voor de boterham van morgen niet direct afhankelijk van jouw opdracht. De subsidieadviseurs spelen een belangrijke rol omdat ze je echt daadwerkelijk kunnen helpen met het verwerven van een geschikte subsidie. Immers, de acquisiteur is voornamelijk alleen bekend met zijn of haar regeling. Door het woud van verschillende subsidieprogramma's, regels en de bijbehorende bureaucratie is alleen al het vinden van een geschikt subsidieprogramma voor jouw project echt specialistenwerk geworden. Daarnaast is het opstellen van een aanvraag voor de wat complexere subsidievormen zo tijdrovend dat het voor iemand die niet uit het veld komt en maar een beperkte hoeveelheid tijd heeft gewoon niet meer mogelijk om zich er volledig in te verdiepen. Als je de slaagkans zo groot mogelijk wilt maken is het misschien een goed idee om je aanvraag (gedeeltelijk) uit te besteden aan een subsidieadviesbureau. Deze kunnen je helpen gebruik te maken van precies die subsidieregeling die bij jouw project past. Van het onderzoeken van de slaagkans tot het verzorgen van de aanvraag en het opzetten en uitvoeren van de projectadministratie en rapportages.

Commerciële subsidieadviseurs zijn er in vele soorten en smaken. De grotere (internationale) bureaus hebben enkele honderden medewerkers in dienst. Ze zijn relatief duur maar hebben veel ervaring en hebben specialisten in huis voor elke sector en voor ieder thema. De kleine bureaus of de eenmanszaken zijn goedkoper maar zijn ook vaak gespecialiseerd in maar een paar regelingen.

Uiteraard kost het inhuren van een commerciële adviseur geld. Dit kan zijn in de vorm van een uurtarief of in de vorm van een percentage van de verleende subsidie. Denk in het eerste geval aan tarieven vanaf 100 Euro per uur en aan het tweede geval aan een zogenaamde succesfee van meestal 10 tot 15%. Combinaties zijn ook mogelijk als de adviseur bij een mislukte aanvraag toch nog iets van de uren betaald wil hebben.

De anatomie van een innovatie subsidie

De Nederlandse overheid onderhoudt, ondersteunt en breit aan een bontgekleurde lappendeken van honderden subsidieprogramma's die zonder uitzondering beogen de totstandkoming van een vooraf gedefinieerd doel te bevorderen. En zo hebben een deel van de programma's tot doel om het innovatieve vermogen van het Nederlandse MKB naar een hoger plan te tillen. Hoe verschillend de doelen van alle programma's ook mogen zijn, ze kennen allemaal een opzet en systematiek die min of meer gelijkvormig is, en dat geldt zeker voor de, voor deze site belangrijke, innovatie subsidies.

Omdat het zinvol is je te verdiepen in de algemene anatomie van dergelijke subsidieprogramma's zullen we hieronder de belangrijkste items en gebeurtenissen op een rij zetten die je tegenkomt als je besluit een aanvraag in te dienen. Dat geeft je tevens een idee hoeveel tijd er gemoeid kan zijn met de verschillende onderdelen van een subsidie project.

De subsidieaanvraag en de deadline

Subsidieprogramma's worden ontwikkeld en voorbereid door de ambtenarenkorpsen van de verschillende overheden. Dit kan dus op gemeentelijk, provinciaal, landelijk of Europees niveau plaatsvinden. Daarnaast zijn er verschillende, zogenaamde, uitvoeringsorganen die in opdracht van een overheid subsidieprogramma's bedenken, opzetten en uitvoeren. Een goed voorbeeld hiervan is de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Dit is de uitvoerende organisatie van het Ministerie van Economische zaken en RVO houdt zich (onder meer) bezig innovatie subsidies. Een belangrijk punt bij subsidies is altijd de deadline. De eerste deadline waar je mee te maken kunt krijgen is de deadline voor indiening. Maar niet altijd wordt er gewerkt met een deadline omdat sommige programma's werken met het principe "wie het eerst komt het eerst maalt" totdat de subsidiepot leeg is. Bij andere programma's is er sprake van competitie waarbij na de deadline de aanvragen worden verzameld en beoordeeld door een onafhankelijke commissie. Let dus goed op of er sprake is van een deadline en haal die dan ook want anders is al het werk voor niets geweest.

De subsidieaanvraag voorbereiden

Er zijn letterlijk tientallen subsidieregelingen waar je als uitvinder of bedenker van een innovatief idee aanspraak op kunt maken. Het doel van al die regelingen is het Nederlandse bedrijfsleven te ondersteunen bij het (internationaal) in de markt zetten van innovatieve producten en zo werkgelegenheid voor Nederland te behouden en zo mogelijk het aantal arbeidsplaatsen te verhogen. Hoewel er tientallen miljoenen euros beschikbaar zijn om zo het Nederlandse bedrijfsleven concurrerender te maken en te ondersteunen bij het ontwikkelen van innovatieve producten worden die natuurlijk niet zo maar aan iedereen mee gegeven onder het motto "doe er wat leuks mee". Zo eenvoudig is het ook weer niet om succesvol een innovatie subsidie aan te vragen. Elke subsidieregeling kent zo zijn eigen doelstellingen en voorwaarden en het is de uitdaging van elke ondernemer met een innovatief idee om een subsidie te vinden die past bij zijn ideeën en plannen. Het is zeker nuttig en noodzakelijk om eerst eens rond te kijken in subsidieland: welke regelingen zijn er allemaal en waarom is het verstandig om een bepaalde subsidie aan te vragen en een andere mogelijkheid juist links te laten liggen? Er zijn zoveel regelingen dat het onmogelijk is om ze allemaal met hun voorwaarden en eigenaardigheden op een rijtje te zetten. Daarom zullen we hieronder de onderscheidende kenmerken op een rijtje zetten zodat je zelf kunt inschatten of je een kans maakt wanneer er een nieuwe subsidieregeling wordt gepresenteerd. Maar eerst even iets over de herkomst van de innovatie subsidies.

Subsidies worden verstrekt door verschillende overheden en instanties

Ten eerste is er niet één instantie in Nederland die innovatie subsidie verstrekt. Nederland kent verschillende bestuurslagen en een diversiteit aan (semi) publieke overheidsinstellingen die tot doel hebben het Nederlands bedrijfsleven te ondersteunen. Innovatie subsidies kunnen dan ook toegekend worden door diverse instanties. Even de belangrijkste op een rijtje. Ten eerste is er natuurlijk de nationale overheid die tal van regelingen kent. Een groot deel daarvan worden namens de nationale overheid toegekend en beheerd door RVO: de "Rijksdienst voor Ondernemend Nederland" (het vroegere Agentschap NL). Zij kunnen je ook verder helpen met de Europese subsidies. Je kunt ze vinden op rvo.nl. Vervolgens hebben we de provincies. Deze willen ook graag de innovatieve ondernemers in hun provincie ondersteunen en bedenken daarom ook verschillende subsidieregelingen. Kijk voor meer informatie op de websites van de provincies en dan meestal onder de afdeling "economische zaken". Dit kan erg interessant zijn omdat de provincies, na de verkoop van hun belang in de energiebedrijven, opeens de beschikking hadden over miljoenen (Flevoland, 8 miljoen) tot miljarden (Gelderland, meer dan 6 miljard). En de provincies zijn bezig om een flink deel van dit geld weg te zetten door middel van ondersteuning van hun bedrijven. Gemeentes willen ook nog wel eens de ondernemers binnen de gemeentegrenzen ondersteunen door middel van subsidies. Daarbij gaat het echter niet zozeer om innovatie maar vaak om zaken als loonkostensubsidies of een subsidie ter stimulering van de werkgelegenheid in de vorm van nieuwe banen, leerwerk- en stageplekken. Als laatste moeten we hier nog noemen de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen zoals de NOM (in het Noorden), de BOM (in Brabant) of de Oost NV (Gelderland en Overijssel). Zij hebben tot doel om de regionale en lokale economie te ondersteunen. Meestal houden ze zich bezig met het investeren in innovatieve en snel groeiende bedrijven in de regio maar het kan ook voorkomen dat ze een subsidieregeling uitvoeren. Dit gebeurt dan vaak in samenwerking met de provincie of het Rijk.

Subsidie aanvragen: de eenvoudige toekenningsprocedure, de call en de tender

Subsidiepotten bevatten natuurlijk niet ongelimiteerd geld. Om er voor te zorgen dat de middelen worden toegekend aan de beste projecten wordt er vaak voor gekozen om een selectieprocedure in te stellen. De selectie verloopt dan via een zogenaamde tender of call. De toekenning vindt dan plaats mede op basis van externe, onafhankelijke deskundigen die de projectaanvragen beoordelen. In volgorde van zwaarte kan de toekenning van subsidie dus plaatsvinden via de volgende procedures:

Eenvoudige toekenningsprocedure: Bij de eenvoudige manier van toekennen zit er een bepaalde hoeveelheid geld in de pot en toekenning verloopt via het principe "wie het eerst komt het eerst maalt". Wel wordt er door de uitvoeringsinstantie altijd een technische check gedaan af de aanvrager en de aanvraag wel aan de gestelde voorwaarden voldoet. Want voorwaarden zijn er altijd. Er wordt dan bijvoorbeeld gekeken of de aanvraag wel bij het gevraagde onderwerp past en of er niet teveel subsidie wordt gevraagd. Wanneer de subsidie bijvoorbeeld bedoeld was voor het ontwikkelen van medische innovaties met een maximale subsidie van 50.000 Euro per project zal er dan worden gecontroleerd of de respectievelijke aanvragen daar ook werkelijk over gaan en wat de hoeveelheid geld is dat er gevraagd wordt. En er wordt bijvoorbeeld gekeken of de aanvragende partij wel staat ingeschreven als besloten vennootschap bij de Kamer van Koophandel. Maar, zoals gezegd, de aanvragen worden niet inhoudelijk beoordeeld. Deze eenvoudige procedure wordt vaak gevolgd bij kleinere projecten waar niet zoveel geld mee is gemoeid.

De Call. Bij een subsidie procedure met een call geldt ook het principe "wie het eest komt het eerst maalt" maar er wordt daarbij wel door externe en onafhankelijke deskundigen gekeken of de aanvraag aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoet. En natuurlijk wordt ook hier eerst de technische check gedaan zoals bij de bovengenoemde eenvoudige toekenningsprocedure. Vaak geven de externe deskundigen punten voor bepaalde criteria. De kwaliteit van de aanvraag wordt meestal meegenomen. Andere criteria kunnen zijn: de mate waarin het project bijdraagt aan de doelstellingen van de subsidieregeling, de kwaliteit van de business case of - natuurlijk - de mate van innovativiteit. Voor elk criterium kunnen er zo een hoeveelheid punten behaald worden en als het totaal aantal punten boven een bepaalde drempel uitkomt wordt het voorstel gehonoreerd. Deze systematiek wordt gevolgd totdat de pot leeg is. Mocht er daarna nog een heel goed voorstel worden ingediend dat veel punten scoort is dat jammer, maar dat goede voorstel kan dan niet meer worden gehonoreerd.

Wat is een Tender? Bij een Tenderprocedure is er ook sprake van een technische check gecombineerd met een beoordeling door externe, onafhankelijke deskundigen die eveneens op basis een aantal criteria punten toekennen aan de voorstellen. Het verschil met de Call is dat er bij een Tender ook sprake is van een echte competitie. Na het verstrijken van een vooraf gestelde deadline worden er geen aanvragen meer meegenomen in de beoordeling en gaan de deskundigen aan het werk. Nadat zij alle aanvragen beoordeeld hebben worden deze gerankt op basis van de gescoorde punten. Vervolgens worden de voorstellen gehonoreerd van hoog naar laag puntenaantal, net zo lang totdat de pot leeg is. Vooral het meedoen met een Tender, waarbij een deadline gehaald moet worden met een aanvraag van zo hoog mogelijke kwaliteit, vergt de nodige voorbereidingen en kan de nodige stress en frustraties opleveren. Het is daarom verstandig om je van tevoren goed in de aanvraagprocedure te verdiepen en te bedenken of je de competitie aankan en of je die ook aan wilt gaan. Dit is geen kwestie van formuliertje invullen en klaar. Kun je bijvoorbeeld de dagen voor de deadline je agenda leegmaken om hier al je tijd aan te besteden?

Is elk idee oké of moet het gaan over een bepaald onderwerp?

Als je bij een bepaald subsidieprogramma een aanvraag voor een innovatie subsidie in wilt dienen is het soms mogelijk dat er geen eisen gesteld worden aan het onderwerp van het innovatieve idee dat je beschrijft in je aanvraag. Vaak, echter, is het zo dat dat het subsidieprogramma een aantal algemene doelstellingen kent en een aantal specifieke doelstellingen. Onder de eerste vallen bijvoorbeeld zaken als stimulering van de regionale economie, ondersteuning van de concurrentiekracht van het regionale MKB en natuurljk het bevorderen van de werkgelegenheid. Je moet dan in je aanvraag beschrijven hoe jouw project bijdraagt aan de doelstelling van het programma. Meestal telt dit ook mee in de beoordeling, dus neem dit erg serieus. De doelstellingen van een programma staan altijd in het programmadocument beschreven. Het is zelfs handig om bij de beantwoording van de vraag de termen over te nemen die in het programmadocument gebruikt worden (de zogenaamde "buzzwords"). Dan hoeft de beoordelaar er ook niet naar te raden en waarom zou je ze het moeilijk maken als het gemakkelijk kan? Je hoeft je er ook niet een lang verhaal met tal van bewijzen van te maken. Als je in een paar zinnen aan kunt geven waarom jouw idee past bij de doelstellingen van de subsidie is dat voldoende. Vervolgens kun er nog over nadenken of je zover wilt gaan om de gebruikte buzzwords in jouw aanvraag vetgedrukt weer te geven. Sommige subsidieadviseurs vinden dat je dit beter niet kunt doen en anderen vinden juist weer van wel. Dit is echt een kwestie van persoonlijke voorkeur.

Onder de specifieke doelstellingen zijn vaak een of meerdere speerpunten geformuleerd waar de ingediende projectaanvragen bij moeten aansluiten. Het onderwerp van de aanvragen moet dan bijvoorbeeld gaan over CO2 reductie, healthy ageing, de biobased economy, sensoren in de zorg, duurzame landbouw, etc. Dit kan dus van alles zijn maar vaak sluiten de onderwerpen aan bij wat er op dat moment hot en hip is in de (regionale) politiek. Hier gaar het ook weer om een stukje huiswerk: als je je in allerlei bochten moet wringen en in lange verhalen verre horizonten en grote visies moet schetsen om jouw voorstel er een beetje bij te laten passen moet je je afvragen of je wel een aanvraag moet indienen bij dit specifieke programma. Immers, iemand die in twee zinnen kan uitleggen waarom zijn of haar aanvraag goed bij de doelstellingen van het programma past zal daar waarschijnlijk veel beter op scoren dan jijzelf. Want de beoordelaars zijn vaak welwillend maar ook (terecht) kritisch. En wees ook specifiek en zo beknopt mogelijk in je uitleg. Als laatste: wees je ervan bewust dat je niet altijd bij alle doelstellingen van de regeling hoeft aan te geven waarom jouw aanvraag er al dan niet bij past. Een subsidieprogramma dat als doelstellingen heeft CO2 reductie, duurzame landbouw en sensoren zal niet alleen aanvragen honoreren waarin speciaal voor de duurzame landbouw innovatieve sensoren worden ontwikkeld waarmee CO2 kan worden gemeten.

Dat is nog niet alles. Er zijn nog meer kenmerken van een subsidieprogramma op basis waarvan je de keuze kunt maken om bij dat specifieke programma een subsidie aan te vragen. Deze zullen we elders bespreken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de ontwikkelingsfase van een innovatie (dit worden vaak de technology readiness levels genoemd), de doelgroep, de hoeveelheid subsidie die je per project kunt aanvragen, en het subsidiepercentage.