De Crompouce is inzet van een heuse juridische strijd

Het crompouce-gebakje, een combinatie van een croissant en tompouce, is in korte tijd erg populair geworden en is nu de aanleiding tot een heuse juridische strijd. Een Utrechtse bakker, Ulrika Menig, die het als eerste op de markt bracht, eist een vergoeding van andere partijen die ook aan de crompouce proberen te verdienen. De crompouce werd snel populair, vooral op sociale media, en diverse bakkers begonnen het te verkopen, zelfs de bekende grote supermarktketens (zie de foto hierboven, het gebakje bij onze Albert Heijn nog als crompouce in het schap, toen de uitspraak van de rechter al was geweest).

Ulrika Menig beweert dat ze gebakje in 2020 bedacht tijdens de coronalockdown en registreerde de merknaam en daarnaast registreerde ze nog het product zelf op basis van het modelrecht. Toen de crompouce een hit werd, stapte ze naar een advocaat omdat ze vond dat anderen het product niet zonder haar toestemming mochten verkopen. Bakkers en andere partijen mogen nu de crompouce alleen onder die naam verkopen nadat ze van Menig een licentie hebben gekregen en anders moeten ze stoppen met de verkoop.

Zo kreeg een grote bakkerijketen, Van Maanen, een brief van Menigs advocaten en na de nodige onderhandelingen sloten ze een licentie-overeenkomst af. Van Maanen betaalt nu jaarlijks voor het gebruik van de naam crompouce en plaatste het teken 'R' voor geregistreerd handelsmerk op hun website. Dit maakt de crompouce overigens wel wat duurder want een licentie is natuurlijk niet gratis.

Het is onzeker hoe andere bakkers en winkels zullen reageren: zullen ze onderhandelen met Menig, het product uit de schappen halen, of zoeken ze naar een alternatieve oplossing? Of het laatste slaagt blijft onzeker volgens het Octrooiencentrum Nederland. De Albert Heijn heeft nu al wel de naam aangepast: het gebakje heet nu de AH Tompouce Croissant. Maar er is ook een bakker die beweert al dertig jaar een vergelijkbaar product te verkopen onder een andere naam.

Welk recht is hier van toepassing? Deskundigen van het Octrooicentrum Nederland, onderdeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), benadrukken dat het verkrijgen van een patent voor dit product niet van toepassing is, aangezien het geen technologische innovatie betreft. Wel is er een merknaam aangevraagd en toegekend, waarbij de eigenaar juridische stappen kan ondernemen tegen het ongeautoriseerde gebruik van de merknaam. Dus op basis van alleen het merkenrecht mag hetzelfde gebakje verkocht worden onder een andere naam, precies zoals de Albert Heijn nu doet.

Echter, tevens is het model geregistreerd. Het modelrecht is gerelateerd aan het uiterlijk en de esthetiek van het product. Indien de bedenker ook dit recht verwerft is het niet toegestaan het product anders te benoemen en dan nog steeds te verkopen. Volgens juristen is het echter de vraag of een rechter hierin mee zal gaan. Denk aan de bovengenoemde bakker die beweert al dertig jaar een vergelijkbaar product te verkopen onder een andere naam. Bovendien zijn er verschillende typen met room gevulde broodjes die er allemaal wel een beetje op lijken. Dus het is de vraag of het geregistreerde model wel standhoudt voor als de rechter er serieus naar gaat kijken.

Tevens bestaat er de mogelijkheid dat Menig een beroep te doen op het auteursrecht. Een vorm kan namelijk niet alleen onder het modelrecht vallen maar kan ook nog auteursrechtelijk beschermd zijn. Daarbij gaat het om een vormgeving die >een eigen intellectuele schepping van de maker is die de persoonlijkheid van de maker weerspiegelt en tot uiting komt door de vrije creatieve keuzes van de maker bij de totstandkoming van het werk. De vorm is in de eerste plaats natuurlijk vaak het gevolg van bepaalde functionele eisen (bijvoorbeeld de room mag er niet uitvallen). Als naast de keuze van de vorm op basis van functionele eisen ook nog ruimte is geweest voor een creatieve inbreng is het mogelijk een beroep te doen op het auteursrecht. Lees hier meer over op de pagina over het auteursrecht.